ความเป็นมาของ สลากกินแบ่งรัฐบาล

เมื่อพูดถึง สลากกินแบ่งรัฐบาล เราก็ต้องนึกถึงผลราววัลของนักเสี่ยงโชคที่นั่งลุ้นหวยกันทุกวันที่ 1 และ 16 ของทุกเดือน ที่มีรางวัลให้ร่วมลุ้นกันหลากหลายรูปแบบ พร้อมผลตอบแทนที่แสนเร้าใจ และเหนือสิ่งอื่นใด มันเป็นเสมือนการเล่นพนันเพียงไม่กี่อย่างที่ถูกกฎหมาย และถูกยอมรับในไทย เพราะนอกจากจะสร้างเศรษฐีหน้าใหม่ๆในไทยแล้ว รายได้จากสลากกินแบ่งยัง ที่นอกจากการจัดเก็บภาษี การท่องเที่ยวและการส่งออกแล้ว ยังเป็นอีกหนึ่งรายได้ในการเป็นแรงขับเคลื่อนชั้นดีให้กับประเทศไทยเราอีกด้วย ดังนั้นวันนี้เราจะพาคุณผู้อ่านทุกท่านไปย้อนดูกันว่า สลากกินแบ่งของเรามีความเป็นมาและวิวัฒนาการยังไงบ้าง

จุดเริ่มต้นของ สลากกินแบ่งรัฐบาล

การออกสลากกินแบ่ง เกิดขึ้นครั้งแรกในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โดยเป็นการออกสลากแบบเดียวกันกับประเทศแถบยุโปร โดยมีผู้นำมาเผยแพร่เป็นชาวอังกฤษชื่อ “ครูอาลบาสเตอร์” ซึ้งมีชื่อเรียกของการออกสลากประเภทนี้ว่า “ลอตเตอรี่”

โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้กรมทหารมหาดเล็กออกลอตเตอรี่เป็นครั้งแรกในประเทศ ไทย เมื่อปี พ.ศ. 2417 เนื่องในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาของพระองค์ โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะช่วยเหลือพ่อค้าต่างชาติที่นำสินค้ามาร่วมแสดงในการจัดพิพิธภัณฑ์ที่ตึกคองคาเดียในพระบรมมหาราชวัง

และต่อมา ในช่วงรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เมื่อปี พ.ศ. 2460 ซึ่งถือว่าช่วงเวลานั้น เป็นช่วงที่อยู่ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 1 ทางด้านสหราชอาณาจักรอังกฤษซึ่งเป็นประเทศฝ่ายสัมพันธมิตร ประสงค์จะกู้เงินจากประเทศไทยเพื่อใช้ในการสงคราม แต่ไม่อาจกู้โดยตรงจากรัฐบาลไทยได้ เพราะจะเป็นการกระทบกระเทือนงบประมาณสภารักชาติแห่งประเทศอังกฤษ จึงดำเนินนโยบายกู้เงินจากประชาชนด้วยการออกลอตเตอรี่ โดยได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และต่อมาในปี พ.ศ.2466 ได้ทรงพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ออก ลอตเตอรี่เจ้าปัญหาในยุคนั้น เพื่อหารายได้บำรุงกองเสือป่าอาสาสมัครโดยพิมพ์ จำนวน 1 ล้านฉบับ จำหน่ายฉบับละ 1 บาท นั่นก็คือ “ลอตเตอรี่เสือป่าล้านบาท” ที่ก่อให้เกิดคดีทุจริตลอตเตอรี่อื้อฉาวที่สุดสุด ในรัชสมัย ร.6 ซึ้งถ้าหากเรามีโอกาสเราจะหยิยยกมาเล่าให้ฟังว่าเกิดอะไรขึ้น

จุดเริ่มต้นครั้งสำคัญ “ลอตเตอรี่รัฐบาลสยาม”

และอีกหนึ่งจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญที่ส่งต่อมายังรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 กับภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. 2476 ที่รัฐบาลได้มีนโยบายอยากจะลดเงิน รัชชูปการ เงินช่วยราชการตามที่กําหนดเรียกเก็บจากราษฎรชายที่มิได้รับราชการทหารเป็นรายบุคคล จึงได้มีดำริให้ออกลอตเตอรี่ของรัฐขึ้นมา เพื่อแกปัญหาการขาดเงินคงคลังของภาครัฐ โดยใช้ชื่อว่า “ลอตเตอรี่รัฐบาลสยาม” โดยพิมพ์ออกจำหน่าย 1 ล้านฉบับ ฉบับละ 1 บาท และออก 4 งวดต่อปี

ต่อมาในปี พ.ศ. 2477 คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติให้กระทรวงมหาดไทยออกสลากกินแบ่งบำรุงเทศบาลโดยกำหนดว่า หากเดือนใดเป็นเดือนที่ออกสลากกินแบ่งรัฐบาล เดือนนั้นให้งดจำหน่ายสลากกินแบ่งของเทศบาล โดยเริ่มจำหน่ายงวดแรกเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2478 แล้วออกสลากเดือนเมษายน พ.ศ. 2479 โดยพิมพ์จำนวน 500,000 ฉบับ ๆ ละ 1 บาท และได้มีการออกสลากกินแบ่งรัฐบาลและสลากบำรุงเทศบาลเรื่อยมา

ในปี พ.ศ. 2482 ซึ่งถือเป็นยุคที่สลากกินแบ่งรัฐบาลเริ่มดำเนินการอย่างจริงจัง โดยคณะรัฐมนตรีได้มีมติให้โอนกิจการสลากกินแบ่งรัฐบาล และสลากบำรุงเทศบาล มาสังกัดกระทรวงการคลัง และได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการออกสลากกินแบ่งรัฐบาลขึ้น โดยมีพระยาพรหมทัตศรีพิลาส เป็นประธานกรรมการ เมื่อวันที่ 5 เมษายน 2482 ในวันดังกล่าวจึงถือเป็นวันสถาปนาสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลจนปัจจุบัน

และการออกสลากกินแบ่งรัฐบาลก็ได้พัฒนาเรื่อยมาจนกระทั่งปี พ.ศ. 2517 ได้มีการออกพระราชบัญญัติสำนักงาน สลากกินแบ่งรัฐบาลขึ้น กำหนดให้สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลเป็นนิติบุคคล และเป็นรัฐวิสาหกิจสังกัดกระทรวงการคลัง

นอกจากการดำเนินกิจการภายในประเทศแล้ว สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลยังได้มีการประสานงาน และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและข้อมูลข่าวสารด้านกิจการสลากกินแบ่งกับต่างประเทศด้วย โดยการเข้าเป็นสมาชิกของสมาคมสลากกินแบ่งโลก (World Lottery Association : WLA) และเป็นสมาชิกของสมาคมสลากกินแบ่งภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก (Asia Pacific Lottery Association : APLA) ตั้งแต่ปี พ.ศ.2543

(หมายเหตุ World Lottery Association พัฒนามาจากองค์การ International Association of State Lotteries ซึ่งสำนักงานฯ เป็นสมาชิกตั้งแต่ปี พ.ศ.2503)

ที่มา : สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล